طبقه بندی تجهیزات از نظر مقاومت در برابر نفوذ
از منظر ایمنی معادن، در هنگام خرید تجهیزات معدنی، مخصوصا تجهیزات داخل تونل می بایست به مشخصه های فنی این وسایل از قبیل استاندارد ضدانفجار ATEX و مقاومت در برابر ضربه(Impact protection) توجه کرد. در این مقاله، قصد داریم استاندارد مقاومت در برابر نفوذ ذرات جامد و آب(Ingress Protection) را معرفی کنیم. بدیهی است که توضیح مفصل در خصوص این طبقه بندی، زمان بر و خارج از حوصله ی خواننده ای است که صرفا قصد آشنایی با این کد را دارد. لذا توصیه می شود جهت اطلاعات کامل تر و دقیق تر به هندبوک های شرکت های معتبر ایمنی و گازسنجی دنیا همانند MSA، Honeywell و Drager و… مراجعه شود. در انتهای این مقاله، چند منبع معتبر معرفی شده است دوستان علاقه مند جهت مطالعه ی بیشتر می توانند به این رفرنس ها مراجعه کنند.
فرض کنید که قصد خرید گازسنج و یا چراغ تونلی دارید. قطعا برای شما که در کارگاه های استخراج و تونل های احتمالا آب دار کار می کنید اهمیت دارد که گازسنج یا چراغ موردنظر چقدر در مقابل نفوذ آب و گرد و غبار مقاوم بوده و بعد از مدتی خراب نمی شود. در اروپا، برای نشان دادن میزان مقاومت در برابر آب و ذرات جامد از دو عدد در کنار هم استفاده می شود که عدد اول نشان دهنده ی توانایی محافظت در مقابل نفوذ ذرات جامد و عدد دوم بیانگر مقاومت در برابر ورود آب است. برای مثال گازسنج های MSA ALTAIR 4x به صورت IP 67 هستند. عدد اول 6 است به این معنی که ذرات گرد و غبار هرگز نمی توانند به این وسیله نفوذ کنند و شما با خیال راحت می توانید وارد دویل ها و کارگاه های استخراج پر از گرد و غبار شوید. دومین عدد که 7 می باشد و نشان می دهد برای مثال اگر گازسنج از کمربند شما باز شود و در افق پر از آب بیفتد چنانچه عمق آب کمتر از یک متر باشد و شما قبل از نیم ساعت گازسنج را پیدا کنید صدمه ای به این وسیله وارد نمی شود.
در مورد سایر تجهیزات از جمله چراغ های تونلی هم بدین صورت است. برای مثل چراغ تونلی بدون سیم 4 A شرکت WISDOM چین IP 68 است. بدین معنی که کاملا در مقابل نفوذ گرد و غبار مقاوم بوده و عدد 8 نشان می دهد که حتی می توان با آن غواصی نمود. در زیر جدول طبقه بندی IP را می بینید. لازم به ذکر است که غیر از IP، طبقه بندی NEMA در آمریکای شمالی وجود دارد که از توضیح آن در این پست خودداری شده است و دوستان در صورت تمایل می توانند به منابع انتهای این مقاله مراجعه کنند.
Ingress Protection(IP) codes
(IEC/EN 60529)
| عدد دوم(مقاومت در برابر نفوذ آب) | عدد اول(مقاومت در برابر نفوذ ذرات جامد) | ||
| هیچ محاظتی در برابر نفوذ مایع وجود ندارد | 0 | 0 | هیچ محاظتی در برابر ذرات جامد وجود ندارد |
| چکیدن قطره ی آب به صورت عمودی | 1 | 1 | ذرات بزرگتر از 50mm (برای مثال دست) |
| چکیدن قطره ی آب با زاویه ی 75- تا 90 درجه | 2 | 2 | ذرات بزرگتر از 12mm(برای مثال انگشت) |
| پاشیدن آب | 3 | 3 | ذرات بزرگتر از 2٫5mm |
| اسپری کردن آب | 4 | 4 | ذرات بزرگتر از 1mm |
| جت های آّب | 5 | 5 | محافظت شده در برابر گرد و غبار(dust) |
| جریان های سنگین آّب | 6 | 6 | کاملا محافظ و بسته شده در مقابل گرد و غبار |
| غوطه روی در آب(برای عمق کم زیر 1 متر و زمان های در حد دقیقه) | 7 | ||
| غوطه روی در مدت زمان های طولانی و در اعماق زیاد و تحت فشار | 8 |
(هرگونه کپی برداری با ذکر منبع مجاز است)
منابع:
Honeywell Gas Detection Book – www.honeywellanalytics.com www.honeywellanalytics.com / www.gasmonitors.com
MSA Gas Detection Handbook- http://us.msasafety.com
Standards & Regulations for Gas Detectors- http://us.msasafety.com
درباره نویسنده
سید علی سید النگی عضو گروه پژوهشگران زمینو، فارغ التحصیل کارشناسی مهندسی استخراج معدن از دانشگاه صنعتی شاهرود و کارشناسی ارشد حفاری نفت از دانشگاه علوم تحقیقات تهران است…+
خیلی مفید و کاربردی بود دوست عزیز.برای خرید kap lamp جهت کارگاه های استخراجمون حتما استفاده میکنم.سپاس
ممنون که مطالعه کردید. برای اطلاعات بیشتر می توانید به منابعی که اخر مقاله گذاشتم مراجعه کنید. متاسفانه در معادن ایران به این استانداردها توجهی نمی شود که در نتیجه تجهیزات نامناسب و در مواردی خطرناک برای معادن خریداری می شود.